تأثیر برنامه غذایی در روستا مهدها بر شاخص های فقر کودکان

این پژوهش به منظور ارزشیابی برنامه ای ملی تحت عنوان ارائه یک وعده غذای گرم در روستامهدهای سراسر کشور و تأثیر آن بر شاخص های فقر کودکان 3 تا 6 سال، به روش مداخله ای پس رویدادی و بر اساس داده های موجود در منابع سازمان های مجری و ناظر طرح، انجام شده است.

نتایج حاکی از آن بود که اجرای سراسری این برنامه در سال 86 موجب کاهش 9/7 درصدی کوتاه قدی، کم وزنی(2/6 درصد) و لاغری(2/2 درصد) کودکان در سال 87 شده است.

همچنین یافته های جانبی پژوهش افزایش چشمگیری را در علاقۀ خانواده های روستایی برای ثبت نام کودکان خود در روستامهدها نشان می دهد.

تعداد روستامهدهای کشور نیز در پی اجرای این سیاست حدود 21 درصد افزایش داشته که نشان از موفقیت این برنامه در جذب نیروهای فعال و تأسیس این مراکز در مناطق محروم و روستایی می باشد.

فقر در اغلب جوامع به صورت یک چرخۀ معیوب عمل می کند؛ اگر کودکان در فقر رشد کنند به احتمال زیاد در بزرگسالی نیز فقیر خواهند بود. این نکته ای است که می بایست مدنظر سیاست گذاران اجتماعی قرار گیرد.

مؤثرترین شیوۀ کاهش فقر در هر جامعه ای، هدفگیری کاهش فقر کودکان است. با علم به این موضوع، از سال 1386در ایران نیز برنامه ای تحت عنوان طرح تامین یک وعده غذای گرم کودکان 6-3 ساله در روستا مهدهای سراسر کشور با انعقاد تفاهم نامه ای چهار جانبه مابین وزارت رفاه و تامین اجتماعی (دفتر مطالعات اجتماعی و فقر زدایی) ، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (دفتر سلامت جامعه ، خانواده ومدارس)، (دفتر سلامت محیط و کار) و سازمان بهزیستی کشور (دفتر امورکودکان و نوجوانان)، به اجرا در آمد.

اکنون پس از گذشت چند سال وقت آن رسیده تا اثربخشی این نوع سیاست گذاری اجتماعی برسی شده و نتایج آن در اختیار مجامع علمی کشور قرار گیرد. برای سنجش میزان تأثیر این برنامۀ ملی سوالات زیر مطرح است:

آیا این برنامه در کاهش نرخ سوء تغذیه کودکان از نظر کم وزنی، کوتاه قدی ولاغری تأثیر داشته است؟
آیا این برنامه در ترغیب خانواده ها جهت استفاده از خدمات روستا مهدها مؤثر بوده است؟
آیا این برنامه در افزایش تعداد روستا مهدها تأثیر داشته است؟